Blockchain: khi các bên trung gian sẽ không còn cần thiết
Trước khi blockchain ra đời, việc mua và bán đều cần 1 bên trung gian, như 1 ngân hàng hoặc người môi giới, đứng ra nắm giữ dữ liệu tài chính tại các phòng máy tính của họ. Khi bạn chuyển tiền hoặc mua hàng, ngân hàng sẽ kết nối bạn tới hệ thống của họ về lưu lại các thông tin thanh toán.
Giờ đây, với Blockchain, điều đó sẽ không còn cần thiết. Blockchain thay thế các vị trí trung gian trung tâm băng các ví phi tập trung – “decentralised ledger”, lưu giữ tất cả lịch sử giao dịch. Không có thông tin có thể xoá và thay đổi được.
Ví dụ, khi bạn mua hàng bằng bitcoin, máy tính của người bán sẽ tham vấn ví blockchain lưu giữ thông tin, từ hàng ngàn các máy vi tính khác để xem liệu người bán có đủ số tiền mua hàng hay không. Nếu các máy tính xác nhận điều này, 1 dữ liệu mới sẽ được thêm vào “dây xích” – chain, thể hiện việc chuyển khoản.
Blockchain: Sẽ thay đổi thế giới tài chính
Mặc dù các lập trình viên là người tạo ra blockchain cho mục đích bitcoin, nhưng hạ tầng này sớm muộn cũng sẽ được dùng để quản lý các loại thông tin khác liên quan đến việc chuyển khoản, cung cấp dịch vụ tài chính nhanh chóng đến khách hàng.
Các Blockchain được rất ứng dụng rất nhiều vào trong các học viện tài chính. Một ví dụ, SEC (uỷ ban chứng khoán Mỹ) đã duyệt kế hoạch của tổ chức Overstock, để phát hành chứng khoán thông qua blockchain. Blockchain có thể sớm tái tạo lại ngành ngân hàng trong nay mai, thay thế cái gọi là các tổ chức “quá lớn để có thể sụp đổ” (Too Big To Fail) mà lâu nay mọi người ám chỉ giới nhà băng, bằng cách hệ thống máy tính hiệu quả và minh bạch hơn. Kể từ khi các giao dịch blockchain có thể tự giữ lại được các thông tin, việc thất thoát do ngân hàng có thể giảm thiểu đi đáng kể. Các ngân hàng sẽ chỉ cần ít nhân viên hơn, chi phí hơn.
IBM và các tổ chức Linux đang cùng nhau làm dự án Hyperledger (Siêu ví) để có thể tạo ra các blockchain riêng tư để quản lý các chuỗi phân phối, các hợp đồng nước ngoài và chạy các ứng dụng đòi hỏi dữ liệu bảo mật cực kỳ cao. Thêm nữa, Intel, Cisco và JP Morgan, Hitachi, Fujitsu, Well Fargo và các ông to khác cũng lên tiếng sẽ hỗ trợ dự án này.
Hợp đồng thông minh thông qua Blockchain
Ngành ngân hàng chỉ mới bắt đầu thôi. Trong tương lai, khả năng của blockchain sẽ loại bỏ middleman – các bên trung gian, do đó sẽ có thể hỗ các giao dịch “hợp đồng thông minh” – smart contracts, với các mệnh đề có điều kiện được lập trình trong chuỗi blockchain. Điều này sẽ bắt buộc các hợp đồng phải thực hiện ngay khi các điều kiện các bên được thoả mãn. Mạng Ethereum đã phát triển một platform phi tập trung để dành cho các smart contract cho việc crowsourcing, voting và thệm chí phát hành các loại tiền.
Smart contract thậm chí có thể ứng dụng vào trong lĩnh vực luật phát. Blockchain sẽ tự động kích hoạt khi 1 người nào đó mất đi, chuyển toàn bộ tài sản mà không cần phải có người thực thi. Thay thế các vấn đề luật phức tạp với logic của blockchain sẽ đòi hỏi các luật sư phải có kỹ năng nhiều về maý tính. Rất thú vị nếu như viễn cảnh này xảy ra đúng không ?
Và ngành âm nhạc và hội hội thì sao? Hiện nay, hầu hết các nghệ sĩ và tác giả kiếm ra tiền từ việc bán tác quyền, tác phẩm cho các nhà phát hành. Blockchain có thể thay đổi được thoả thuận giữa các bên. Ví dụ, nghệ sĩ có thể encode các tác phẩm của mình vào blockchain, và fan của họ có thể trả tiền trực tiếp để sử dụng tác phẩm, không cần phải thông qua nhà phát hành. Tương tự, ebook, các mẫu đồ chơi 3D cũng thể làm được điều này.
Tương lai của Blockchain.
Blockchain cũng chỉ là sản phẩm của con người, dù tốt mấy, nó vẫn có nhiều chỗ chưa hoàn hảo. Vì không có thông tin gì có thể loại bỏ ra khỏi chain, nên chẳng mấy chốc mà ví blockchain ledger sẽ phình lên cực kỳ lớn. Và vì mỗi thông tin thêm vào cần phải được xác nhận bởi các máy tính liên kết với nhau (mạng phi tập trung), giao dịch sẽ tốn thời gian hơn mạng tập trung (nếu được tối ưu hoá).
Nhưng nếu bỏ qua 1 số khiếm khuyết nói trên, blockchain có một tiềm năng vô cùng lớn, một phươmg pháp để liên kết, lưu trữ và theo dõi data. Trong một vài năm tới, blockchain có thể sẽ thay thế các ngân hàng trong việc giao dịch hàng ngày mà không phải tốn chi phí. Và cũng hy vọng một ngày sẽ được thấy blockchain cách mạng hoá trong những lĩnh vực không ai ngờ như âm nhạc, nghệ thuật, bao gồm cả việc stream video và backup dữ liệu.
Ta cũng nên nhớ rằng, blockchain là công nghệ, khác với bitcoin – tiền ảo, và ứng dụng của blockchain là không giới hạn.